Chỉ báo RSI là gì?

💡 Nếu MACD là "Vua" chỉ báo xu hướng, thì RSI chính là "Vua" bắt đỉnh/đáy!
Giao dịch khi RSI chạm 70 (quá mua) hoặc 30 (quá bán) là một trong những chiến lược "kinh điển" nhất mọi thời đại. Bạn muốn tự động hóa nó? EA HoangTrong đã lập trình sẵn logic này, biến nó thành chiến lược giao dịch thứ 24. Hãy xem robot phản ứng với các vùng "cực đoan" này như thế nào (kết hợp với bộ lọc xu hướng). Trải nghiệm miễn phí 1 giờ với KEY dùng thử. Hết hạn? Chỉ cần nhận KEY mới!

MIỄN PHÍ TRẢI NGHIỆM

Bên cạnh Chỉ báo MACD là gì?, Chỉ số Sức mạnh Tương đối (RSI) là chỉ báo dao động (oscillator) nổi tiếng và được tin cậy bậc nhất. Hầu hết mọi trader chuyên nghiệp đều có RSI trên biểu đồ của mình. Vậy Chỉ báo RSI là gì? và tại sao nó lại mạnh mẽ đến vậy?

1. Chỉ báo RSI (Relative Strength Index) là gì?

Chỉ báo RSI (Relative Strength Index), hay Chỉ số Sức mạnh Tương đối, là một chỉ báo dao động động lượng (momentum oscillator) đo lường tốc độ và sự thay đổi (độ lớn) của các biến động giá gần đây.

RSI dao động trong một thang đo cố định từ 0 đến 100. Mục đích chính của nó là:

Xác định các điều kiện quá mua (overbought) và quá bán (oversold) của thị trường.
Đo lường động lượng (sức mạnh hoặc sự yếu đi) của một xu hướng.

Nó là một trong những công cụ "bắt đỉnh", "bắt đáy" (tìm đảo chiều) phổ biến nhất, tương tự như Chỉ báo Stochastic Oscillator là gì? hay Chỉ báo CCI là gì?.

2. "Cha đẻ" của RSI

RSI được tạo ra bởi J. Welles Wilder Jr. và được giới thiệu trong cuốn sách "New Concepts in Technical Trading Systems" (1978). Đây chính là "thiên tài" đã tạo ra hàng loạt chỉ báo kinh điển khác như Chỉ báo ADX là gì?, Chỉ báo Parabolic SAR là gì? và Chỉ báo ATR là gì?.

3. Cấu tạo và Công thức tính toán

RSI được tính toán dựa trên 2 thành phần trong một chu kỳ (thường là 14):

Average Gain (Trung bình Tăng): Trung bình của các nến tăng trong chu kỳ.
Average Loss (Trung bình Giảm): Trung bình của các nến giảm trong chu kỳ.

Đầu tiên, ta tính RS (Relative Strength) = Average Gain / Average Loss.

Sau đó, RSI được "chuẩn hóa" về thang 0-100 bằng công thức: RSI = 100 - (100 / (1 + RS))

Công thức này đảm bảo RSI luôn nằm trong khoảng 0-100, giúp việc xác định các mức cực đoan trở nên dễ dàng.

4. 3 Cách diễn giải và Giao dịch với RSI

a. Tín hiệu Quá mua / Quá bán (70/30) - Tín hiệu kinh điển

Đây là cách dùng nổi tiếng nhất:

Vùng Quá mua (Overbought): Khi RSI vượt LÊN trên mức 70. Điều này cho thấy tài sản đang được mua vào quá nhiều, quá "nóng", và có thể sớm có một đợt điều chỉnh giảm (pullback) hoặc đảo chiều. Đây là tín hiệu cân nhắc Bán.
Vùng Quá bán (Oversold): Khi RSI giảm XUỐNG dưới mức 30. Điều này cho thấy tài sản đang bị bán ra quá nhiều, quá "lạnh", và có thể sớm có một đợt phục hồi tăng. Đây là tín hiệu cân nhắc Mua.

Cảnh báo: Trong một xu hướng cực kỳ mạnh, RSI có thể "kẹt" ở vùng quá mua (hoặc quá bán) trong một thời gian dài. Vì vậy, không bao giờ Bán chỉ vì RSI > 70 trong một uptrend mạnh.

b. Tín hiệu Phân kỳ (Divergence) - Tín hiệu mạnh nhất

Đây là tín hiệu "đắt giá" nhất của RSI:

Phân kỳ Tăng giá (Bullish Divergence): Giá tạo đáy mới thấp hơn (Lower Low), nhưng RSI tạo đáy mới cao hơn (Higher Low). Cảnh báo động lượng Bán đã cạn kiệt, báo hiệu một cú đảo chiều tăng.
Phân kỳ Giảm giá (Bearish Divergence): Giá tạo đỉnh mới cao hơn (Higher High), nhưng RSI tạo đỉnh mới thấp hơn (Lower High). Cảnh báo động lượng Mua đã "hụt hơi", báo hiệu một cú đảo chiều giảm.

Việc lập trình EA (Expert Advisor) là gì? để tự động quét tín hiệu phân kỳ RSI là một chiến lược rất phổ biến. Nếu bạn muốn tự code, Khóa Học Code Lập Trình EA sẽ dạy bạn cách dùng hàm `iRSI`.

c. Giao cắt mức 50 (Centerline Crossover)

Mức 50 được xem là "đường ranh giới" của động lượng:

RSI > 50: Động lượng đang thuộc về phe Mua (xu hướng tăng).
RSI < 50: Động lượng đang thuộc về phe Bán (xu hướng giảm).

Một số trader dùng tín hiệu RSI cắt LÊN trên 50 làm tín hiệu Mua, và cắt XUỐNG dưới 50 làm tín hiệu Bán.

5. Ưu điểm và Nhược điểm của RSI

Ưu điểm

Thang đo cố định (0-100): Cung cấp các ngưỡng Quá mua/Quá bán (70/30) rất rõ ràng và khách quan.
Tín hiệu Phân kỳ mạnh mẽ: Là một trong những chỉ báo tốt nhất để phát hiện phân kỳ.
Rất phổ biến: Được hàng triệu trader sử dụng và tin cậy.

Nhược điểm

Tín hiệu 70/30 thất bại trong xu hướng mạnh: Như đã nói, RSI có thể "dính" vào vùng quá mua/quá bán rất lâu khi thị trường có xu hướng, gây ra nhiều tín hiệu đảo chiều sai.
Độ trễ (Lagging): Vẫn là chỉ báo dựa trên dữ liệu quá khứ.

Để tạo ra một robot mạnh, bạn nên kết hợp RSI (đo động lượng) với một chỉ báo xu hướng (như MA). Nếu bạn có ý tưởng, Dịch vụ Viết EA MT5 theo yêu cầu có thể giúp bạn.

Trước khi chạy EA tự code, hãy luôn Hướng dẫn Backtest EA trên MT5 để kiểm tra hiệu quả của chiến lược RSI.

6. Cách thiết lập RSI trên MT5

RSI là một chỉ báo tiêu chuẩn có sẵn trên MT5.

Trên thanh menu, chọn Insert > Indicators > Oscillators.
Nhấp vào Relative Strength Index.

Cửa sổ cài đặt sẽ hiện ra với 2 thông số chính:

Period: Chu kỳ N. Mặc định của Wilder là 14, và đây là con số phổ biến nhất.
Apply to: Giá áp dụng (thường là Close).

Cách thao tác này tương tự như Cách thêm, tùy chỉnh và xóa các chỉ báo (Indicators) cơ bản. Nếu bạn tìm thấy một phiên bản RSI tùy chỉnh (ví dụ: RSI có cảnh báo), bạn sẽ cần hướng dẫn cài đặt Indicators (chỉ báo) bên ngoài.

7. Kết luận

Chỉ báo RSI là một công cụ cực kỳ mạnh mẽ để đo lường động lượng và xác định các điểm đảo chiều tiềm năng. Bằng cách hiểu rõ 3 tín hiệu chính (70/30, Phân kỳ, và mức 50), trader có thể đưa ra các quyết định giao dịch sáng suốt. Tuy nhiên, hãy luôn cẩn trọng khi sử dụng tín hiệu 70/30 để chống lại một xu hướng đang diễn ra mạnh mẽ.

← Bài trước Bài sau →