Một trong những ưu điểm tuyệt vời nhất của việc sử dụng EA (Expert Advisor) là khả năng "du hành thời gian". Bạn có thể mang chiến lược (robot) của mình quay lại 1 năm, 5 năm, hay 10 năm trước và cho nó "giao dịch" trên dữ liệu lịch sử để xem kết quả.
Quá trình này được gọi là Backtest (Kiểm thử lại), và công cụ để làm điều đó trên MT5 chính là Strategy Tester (Bộ Thử nghiệm Chiến lược).
Đây là bước quan trọng BẬC NHẤT và không thể bỏ qua trước khi bạn dám "liều lĩnh" cho một EA chạy bằng tiền thật. Bài viết này sẽ hướng dẫn A-Z cách sử dụng công cụ này một cách chính xác.
1. Strategy Tester là gì?
Strategy Tester là một công cụ tích hợp sẵn trong MT5, cho phép bạn mô phỏng lại hoạt động của một EA trên dữ liệu giá trong quá khứ. Nó sẽ "chạy" EA của bạn qua từng cây nến lịch sử, thực hiện các giao dịch ảo y hệt như logic đã được lập trình, và cuối cùng xuất ra một báo cáo chi tiết cho thấy chiến lược đó Lời hay Lỗ.
Bạn có thể mở công cụ này bằng cách vào menu View (Xem) > Strategy Tester hoặc nhấn phím tắt Ctrl + R.
2. Hướng dẫn Backtest EA từng bước
Sau khi nhấn Ctrl+R, một cửa sổ sẽ xuất hiện ở dưới cùng. Hãy đảm bảo bạn đang ở tab "Settings" (Cài đặt).
Bước 1: Cài đặt Cơ bản (Basic Settings)
Đây là các thiết lập đầu vào cho bài kiểm thử:
- Expert: Chọn EA (Robot) mà bạn muốn backtest từ danh sách thả xuống. (Ví dụ: 
EA Hoang Trong.ex5). - Symbol (Mã): Chọn sản phẩm bạn muốn test (ví dụ: 
XAUUSDcho Giao dịch Vàng). - Timeframe (Khung thời gian): Chọn khung thời gian mà EA được thiết kế để chạy (ví dụ: H1, M15...).
 - Date (Ngày): Chọn khoảng thời gian bạn muốn backtest (ví dụ: "Last year" (Năm qua) hoặc "Custom period" (Tùy chỉnh) để chọn từ 2020-2023).
 
Bước 2: Cài đặt Mô phỏng (Crucial Settings)
Đây là phần "trái tim" của backtest, quyết định độ chính xác của kết quả.
- Modelling (Mô hình hóa): Đây là cài đặt quan trọng nhất. Nó quyết định cách MT5 "tưởng tượng" ra giá di chuyển BÊN TRONG một cây nến.
            
- Every tick (Mọi tick): Nhanh, nhưng kém chính xác. Chỉ dựa trên dữ liệu M1.
 - 1 minute OHLC (OHLC 1 phút): Cực nhanh, nhưng chỉ test tại giá Mở, Cao, Thấp, Đóng của nến M1. Chỉ dùng cho EA cực kỳ đơn giản.
 - Every tick based on real ticks (Mọi tick dựa trên tick thật): Đây là "Tiêu chuẩn Vàng". Nó chậm nhất nhưng có độ chính xác 99.99%. Nó sử dụng dữ liệu "tick" thật được lưu trữ để mô phỏng chính xác gần như tuyệt đối mọi biến động giá. Luôn luôn sử dụng chế độ này.
 
 - Deposit (Tiền nạp): Nhập số vốn ban đầu (ví dụ: 1000) và chọn đơn vị tiền (USD).
 - Leverage (Đòn bẩy): Chọn đòn bẩy tài khoản (ví dụ: 1:500).
 - Optimization (Tối ưu hóa): Mặc định là "Disabled" (Tắt). Chúng ta sẽ tìm hiểu về tính năng này sau.
 
Bước 3: Cài đặt Thông số EA (Inputs)
Nhấp vào tab "Inputs" (bên cạnh "Settings"). Đây là nơi bạn điều chỉnh các cài đặt của chính con EA (giống hệt tab "Inputs" khi bạn F7), ví dụ:
- LotSize (Khối lượng)
 - StopLoss / TakeProfit
 - Thông số của chỉ báo (MA_Period, RSI_Period...)
 
Bước 4: Chạy Backtest
Sau khi đã cài đặt xong, quay lại tab "Settings" và nhấn nút "Start" (Bắt đầu) màu xanh lá.
MT5 sẽ bắt đầu tải dữ liệu lịch sử và chạy mô phỏng. Bạn có thể theo dõi quá trình này. Tùy thuộc vào độ phức tạp của EA và khoảng thời gian backtest, việc này có thể mất từ vài phút đến vài giờ.
3. Đọc Kết quả Sơ bộ
Khi backtest hoàn tất, MT5 sẽ tự động chuyển sang tab "Backtest". Tại đây bạn sẽ thấy một biểu đồ đường cong vốn (Equity curve). Nếu đường này đi từ dưới lên trên, đó là một tín hiệu tốt. Nếu nó đi ngang hoặc đi xuống, chiến lược này không có lợi nhuận.
Bạn cũng có thể xem tab "Graph" để xem biểu đồ chi tiết hơn, hoặc tab "Trade List" để xem từng lệnh đã được thực hiện.
Tuy nhiên, "linh hồn" của backtest nằm ở các chỉ số thống kê (Profit Factor, Drawdown, Sharp Ratio...). Đây là những con số phức tạp đòi hỏi một bài viết riêng để phân tích.
Kết luận: Tại sao Backtest là Bắt buộc?
Backtest là cách duy nhất để bạn kiểm chứng một chiến lược mà không mất tiền thật. Nó giúp bạn:
- Xác nhận Lợi nhuận: Chiến lược này có thực sự kiếm được tiền trong quá khứ không?
 - Tìm ra Lỗi (Bug): EA có hoạt động đúng logic không, hay có lỗi nào đó (ví dụ: không đặt SL, vào lệnh sai...). Nếu EA bị lỗi, bạn có thể cần Sửa code EA MT4/MT5.
 - Hiểu rõ rủi ro: EA này sụt giảm (Drawdown) tối đa bao nhiêu? Bạn có chịu đựng được không?
 
Khi bạn Thuê code robot trading MT5, yêu cầu đầu tiên của bạn với lập trình viên luôn là file .ex5 để bạn có thể tự mình backtest. Và khi bạn tham gia Học Code Lập Trình EA Cầm Tay Chỉ Việc, đây là kỹ năng đầu tiên bạn được học để kiểm tra sản phẩm mình làm ra. Để backtest chính xác, bạn cần có dữ liệu lịch sử chất lượng, bạn có thể xem cách tải dữ liệu lịch sử chất lượng cao ở một bài viết khác.
Sau khi đã chạy xong backtest, bước tiếp theo là làm thế nào để hiểu các con số trong báo cáo?
>> Đọc tiếp: Các thông số quan trọng khi đọc báo cáo Backtest (Profit Factor...)