💡 Giá tăng nhưng Khối lượng (Volume) không tăng? Đó là một cái bẫy!
Rất nhiều trader chỉ nhìn vào giá mà quên mất "xăng" (khối lượng) đằng sau nó. Chỉ báo Force Index (FCI) "vạch trần" sức mạnh thực sự bằng cách nhân (Giá x Khối lượng). Logic cao cấp này đã được tích hợp vào EA HoangTrong, là chiến lược giao dịch thứ 20 trong hệ thống. Bạn có thể xem robot "đọc vị" sức mạnh thị trường như thế nào bằng cách nhận KEY dùng thử 1 giờ. Hết 1 giờ, chỉ cần nhận KEY mới và tiếp tục trải nghiệm!
Giá tăng có thực sự mạnh không? Hay đó chỉ là một cú tăng "yếu ớt" với khối lượng giao dịch thấp? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần một chỉ báo kết hợp cả hai yếu tố: Giá và Khối lượng. Đây chính là lúc Force Index (Chỉ số Sức mạnh) tỏa sáng. Vậy Chỉ báo Force Index là gì?
1. Chỉ báo Force Index (FCI) là gì?
Chỉ báo Force Index (FCI), hay Chỉ số Sức mạnh, là một chỉ báo dao động (oscillator) đo lường sức mạnh của phe Mua hoặc phe Bán đằng sau mỗi biến động giá. Nó được dùng để xác nhận xu hướng, lọc tín hiệu nhiễu và dự đoán các điểm đảo chiều.
Điểm độc đáo của Force Index là nó kết hợp 3 yếu tố cốt lõi của thị trường vào một công thức duy nhất:
- Hướng của giá (Tăng hay Giảm).
- Biên độ của giá (Tăng/Giảm mạnh hay yếu).
- Khối lượng giao dịch (Volume) (Biến động đó có được "tiếp nhiên liệu" hay không).
Nó dao động xung quanh mức 0. Khi FCI > 0, phe Mua đang chiếm ưu thế. Khi FCI < 0, phe Bán đang chiếm ưu thế.
2. "Cha đẻ" của Force Index
Force Index là một công cụ nữa đến từ Tiến sĩ Alexander Elder, cùng tác giả của Chỉ báo Bears Power là gì? và Bulls Power. Ông đã giới thiệu nó trong cuốn sách kinh điển "Trading for a Living" (1993). Elder tin rằng Khối lượng giao dịch là "xăng" của thị trường, và Force Index là công cụ để đo lường "công suất" của động cơ.
3. Cấu tạo và Công thức tính toán
Công thức Force Index cơ bản cho 1 nến (Force Index (1)) là:
FCI(1) = (Giá đóng cửa(hiện tại) - Giá đóng cửa(trước đó)) * Khối lượng(hiện tại)
Tuy nhiên, đường FCI(1) này rất "nhiễu". Vì vậy, trên MT5, chúng ta thường dùng phiên bản mượt hơn là Force Index(N), chính là một đường EMA (thường là 13 chu kỳ) của FCI(1).
- Khi giá đóng cửa tăng so với nến trước, FCI là số dương.
- Khi giá đóng cửa giảm so với nến trước, FCI là số âm.
- Khối lượng càng lớn, giá trị FCI (cả âm và dương) càng lớn.
Đây là một trong những chỉ báo volume quan trọng nhất, bên cạnh Chỉ báo Volumes là gì? và Chỉ báo OBV là gì?.
4. Cách diễn giải và Giao dịch với Force Index
a. Giao cắt mức 0 (Xác nhận xu hướng)
Đây là tín hiệu cơ bản nhất:
- Tín hiệu MUA: Khi FCI(13) cắt từ dưới LÊN trên mức 0. Điều này xác nhận phe Mua (Giá tăng + Volume) đang thắng thế.
- Tín hiệu BÁN: Khi FCI(13) cắt từ trên XUỐNG dưới mức 0. Điều này xác nhận phe Bán (Giá giảm + Volume) đang thắng thế.
b. Tín hiệu Phân kỳ (Divergence) - Tín hiệu mạnh nhất
Đây là cách dùng giá trị nhất, cảnh báo sự đảo chiều:
- Phân kỳ Tăng giá (Bullish Divergence): Giá tạo đáy mới thấp hơn (Lower Low), nhưng Force Index tạo đáy mới cao hơn (Higher Low). Điều này có nghĩa là "Sức mạnh" của phe Bán đã cạn kiệt, dù giá vẫn giảm. Đây là tín hiệu MUA (bắt đáy).
- Phân kỳ Giảm giá (Bearish Divergence): Giá tạo đỉnh mới cao hơn (Higher High), nhưng Force Index tạo đỉnh mới thấp hơn (Lower High). Điều này có nghĩa là "Sức mạnh" của phe Mua đã cạn kiệt, dù giá vẫn tăng (tăng "yếu"). Đây là tín hiệu BÁN (bắt đỉnh).
Tín hiệu phân kỳ FCI thường được coi là rất đáng tin cậy vì nó đã bao gồm cả khối lượng. Việc lập trình EA (Expert Advisor) là gì? để quét tín hiệu phân kỳ FCI là một chiến lược nâng cao, bạn có thể tìm hiểu trong Khóa Học Code Lập Trình EA.
5. Ưu điểm và Nhược điểm của Force Index
Ưu điểm
- Kết hợp Giá và Khối lượng: Cung cấp một cái nhìn toàn diện về "chất lượng" của một động thái giá.
- Tín hiệu Phân kỳ mạnh: Vì đã bao gồm Volume, tín hiệu phân kỳ của FCI rất có trọng lượng.
- Xác nhận xu hướng tốt: Tín hiệu cắt mức 0 (với EMA 13) là một bộ lọc xu hướng ngắn hạn hiệu quả.
Nhược điểm
- Phụ thuộc vào Khối lượng: Trong thị trường Forex (phi tập trung), FCI sử dụng "Tick Volume" (số lần giá thay đổi) thay vì "Real Volume" (khối lượng thực). Dù vẫn hữu ích, nhưng nó không chính xác tuyệt đối như trên thị trường Chứng khoán.
- Bị trễ (Lagging): Phiên bản EMA(13) vẫn có độ trễ nhất định.
Nó thường được dùng chung với Chỉ báo MACD là gì? để xác nhận động lượng kép (cả giá và volume).
Nếu bạn muốn Code lập trình EA MT4/MT5 theo yêu cầu, việc kết hợp FCI (volume) và RSI (giá) là một chiến lược rất thú vị.
6. Cách thiết lập Force Index trên MT5
Force Index là một chỉ báo tiêu chuẩn có sẵn trên MT5.
- Trên thanh menu, chọn Insert > Indicators > Oscillators.
- Nhấp vào Force Index.
Cửa sổ cài đặt sẽ hiện ra với 4 thông số chính:
- Period: Chu kỳ của đường EMA. Mặc định của Elder là 13 (cho tín hiệu ngắn hạn). Một số trader dùng 100 (cho xu hướng dài hạn).
- MA Method: Phương pháp làm mượt (Thường là Simple hoặc Exponential).
- Apply to: Giá áp dụng (Mặc định là Close).
- Volume: Loại volume để tính (Tick hoặc Real).
Cách thao tác thêm chỉ báo này tương tự như Cách thêm, tùy chỉnh và xóa các chỉ báo (Indicators) cơ bản. Nếu bạn tìm thấy một phiên bản FCI tùy chỉnh (ví dụ: FCI đa khung thời gian), bạn sẽ cần hướng dẫn cài đặt Indicators (chỉ báo) bên ngoài.
7. Kết luận
Chỉ báo Force Index (FCI) là một công cụ mạnh mẽ vì nó không chỉ nhìn vào giá. Bằng cách tích hợp Khối lượng, nó cho chúng ta biết "sức mạnh" thực sự đằng sau mỗi con sóng. Hãy sử dụng nó để lọc bỏ các cú breakout "yếu" (không có volume) và đặc biệt là để săn lùng các tín hiệu phân kỳ đảo chiều đáng tin cậy.