Chào mừng bạn quay trở lại chuỗi "100 kinh nghiệm sương máu trader". Ở bài học số 9, chúng ta đã nói về "Siêu năng lực" quan trọng nhất của trader: Sự kiên nhẫn. Nhưng điều gì xảy ra khi bạn mất kiên nhẫn ngay sau một lệnh thua? Bạn sẽ rơi vào cái bẫy tâm lý nguy hiểm và tàn khốc nhất.
Bài học số 10: Cấm "Giao Dịch Trả Thù" Thị Trường.
Đây không phải là một lời khuyên. Đây là một MỆNH LỆNH. Giao dịch trả thù (Revenge Trading) là hành động bạn cố gắng "gỡ gạc" lại số tiền vừa mất bằng cách vào một lệnh mới ngay lập tức. Lệnh này thường có khối lượng lớn hơn, bất chấp mọi kế hoạch, và hoàn toàn dựa trên cảm xúc tức giận.
Nhận Diện Kẻ Sát Nhân Thầm Lặng
Kịch bản này rất quen thuộc, có thể bạn đã từng trải qua:
- 1. Bạn vào một lệnh Mua, tin chắc 100% nó sẽ thắng.
- 2. Thị trường đột ngột đảo chiều và cán Stop Loss (SL) của bạn. Bạn mất 1% tài khoản.
- 3. Máu nóng bốc lên não. Bạn cảm thấy "thị trường chơi khăm mình". Bạn muốn "đòi lại" những gì đã mất NGAY LẬP TỨC.
- 4. Bạn nhấn nút Mua (hoặc Bán) ngay sau đó, không cần phân tích, không cần nhìn Mô hình nến Nhấn chìm Tăng hay bất cứ tín hiệu nào. Bạn chỉ muốn thắng.
- 5. Bạn thua lệnh thứ hai, và tài khoản của bạn "bay" nhanh hơn bạn tưởng.
Đó chính là "trả thù" – một hành động tự sát trong trading. Bạn đang cố cãi lại Bài 12: Thị trường luôn đúng.
Tại Sao Giao Dịch Trả Thù Lại Nguy Hiểm?
Vì nó vi phạm MỌI nguyên tắc cốt lõi của một trader chuyên nghiệp. Khi "trả thù", bạn đang:
- Phá vỡ kỷ luật: Bạn vứt bỏ hoàn toàn kế hoạch giao dịch. Đây là kẻ thù số một của Bài 6: Kỷ Luật Quan Trọng Hơn Thông Minh.
- Phá vỡ Quản lý vốn: Bạn thường sẽ vào lệnh lớn hơn (vi phạm Bài 21: Quy Tắc 1-2%) vì bạn muốn gỡ lại nhanh.
- Bị cảm xúc chi phối: Bạn không còn giao dịch dựa trên logic hay Chỉ báo RSI, bạn giao dịch bằng sự tức giận và cay cú.
- Cái tôi quá lớn: Bạn không Chấp Nhận Rằng Bạn Sẽ Sai. Bạn muốn chứng minh mình đúng bằng mọi giá.
Liều Thuốc Chống "Trả Thù"
Làm thế nào để dập tắt cơn giận này trước khi nó thiêu rụi tài khoản của bạn? Hãy coi đây là quy trình bắt buộc:
- Quy tắc 30 phút: Ngay sau khi dính Stop Loss, hãy TẮT phần mềm giao dịch và rời khỏi bàn máy tính ít nhất 30 phút. Đi rửa mặt, đi bộ, làm bất cứ gì khác để hạ hỏa.
- Chấp nhận khoản lỗ: Khoản lỗ đó là "học phí". Đó là chi phí kinh doanh. Hãy xem lại nhật ký giao dịch (như trong Bài 81) để xem tại sao bạn sai, chứ không phải để tức giận.
- Tự động hóa: Nếu bạn là người nóng tính, hãy cân nhắc tìm hiểu EA (Expert Advisor) là gì?. Robot không có cảm xúc, nó chỉ tuân thủ quy tắc một cách tuyệt đối.
Kết Luận Bài Học Số 10
Thị trường không biết bạn là ai và không quan tâm đến cảm xúc của bạn. Mọi khoản lỗ đều là do bạn, không phải do thị trường. Chấp nhận nó, phân tích nó, và bước tiếp.
Đừng bao giờ để một lệnh thua nhỏ (1%) biến thành một thảm họa "cháy tài khoản" chỉ vì một phút nóng giận.
Khi bạn đã kiểm soát được cơn giận, bạn sẽ phải đối mặt với một cảm xúc nguy hiểm khác khi thấy người khác thắng: FOMO. Chúng ta sẽ nói về nó trong bài học tiếp theo, Bài 11: Đừng FOMO (Sợ Lỡ Tàu).