Chào mừng bạn quay trở lại với chuỗi 100 Bài Học Sống Còn Của Trader. Ở bài học số 27, chúng ta đã học cách dời Stop Loss về hòa vốn (BE) một cách đúng đắn, thường là khi đã đạt R:R 1:1.
Nhưng điều gì xảy ra khi lệnh của bạn đã vượt xa BE, bạn đang có một khoản lợi nhuận "khủng", ví dụ R:R 1:2 hoặc 1:3? Bạn sẽ đối mặt với một trong những trải nghiệm đau đớn nhất trong trading nếu bạn không quản lý đúng.
Bài học số 28: Đừng Để Lệnh Thắng Biến Thành Lệnh Thua.
Kịch bản này là một "cơn ác mộng" tâm lý: 1. Bạn Mua Vàng, lệnh chạy đúng, bạn đang lãi 200$. 2. Lòng Tham (Bài 7) trỗi dậy. Bạn nghĩ: "Giá sẽ lên 500$!". 3. Bạn quyết định KHÔNG chốt lời, dù đã gần chạm mục tiêu Take Profit (Bài 25) ban đầu. 4. Một tin tức bất ngờ, hoặc một đợt "quét" lớn, giá đảo chiều 180 độ. 5. Nó không chỉ xóa hết 200$ lợi nhuận, nó còn đâm xuyên qua điểm vào lệnh VÀ cắn Stop Loss (Bài 22) ban đầu của bạn.
Bạn vừa biến một lệnh thắng 2R thành một lệnh thua -1R. Cảm xúc này còn tệ hơn 5 lệnh thua bình thường cộng lại. Nó tàn phá sự tự tin và kỷ luật của bạn.
Tại Sao Điều Này Lại Xảy Ra?
Nguyên nhân duy nhất là Lòng Tham và Thiếu Kế Hoạch Thoát Lệnh Thắng.
Bạn đã không tôn trọng mục tiêu lợi nhuận của mình. Bạn đã không có một cơ chế "khóa lợi nhuận" (lock profit) khi giá đã chạy xa. Bạn đã để cảm xúc "hy vọng" và "tham lam" điều khiển, thay vì lý trí "đây là một khoản lợi nhuận tốt".
Cách Để "Khóa Lợi Nhuận" Và Không Hối Tiếc
Công việc của bạn không chỉ là kiếm tiền, mà còn là giữ được tiền. Đây là các phương pháp thực tế:
- 1. Chốt Lời Từng Phần (Scaling Out): Đây là Bài 76, và là kỹ thuật tốt nhất. Khi giá đạt R:R 1:2, hãy chốt 50% khối lượng lệnh. Dời SL của 50% còn lại về hòa vốn. Bằng cách này: bạn đã "bỏ túi" lợi nhuận, và bạn có 50% "lệnh miễn phí" để "gồng" tới R:R 1:5 nếu muốn.
- 2. Trailing Stop (Dời SL Tự Động/Thủ Công): Thay vì dời SL về BE, hãy dời SL theo cấu trúc thị trường (ví dụ: dời SL lên dưới các đáy cao hơn trong 1 xu hướng tăng). Nhiều Robot MT5 cung cấp tính năng Trailing Stop tự động, giúp bạn gồng lời mà vẫn bảo vệ được phần lợi nhuận đã có.
- 3. Tuân Thủ Take Profit Tuyệt Đối: Nếu kế hoạch của bạn là 1:2, thì khi giá chạm 1:2, HÃY CHỐT LỜI. Đừng hối tiếc nếu sau đó giá chạy thêm. Bạn đã thực thi hoàn hảo kế hoạch của mình, đó là một giao dịch "nhàm chán" thành công (Bài 13).
Kết Luận Bài Học Số 28
Một con chim trong tay đáng giá hơn hai con chim trong bụi. Lợi nhuận chỉ là của bạn khi nó đã được chốt và nằm trong tài khoản. Đừng bao giờ để lòng tham biến một chiến thắng vẻ vang thành một thất bại cay đắng.
Một trong những nguyên nhân khiến trader tham lam và cố gồng lời quá mức là vì họ muốn "tận dụng" một công cụ: Đòn bẩy. Chúng ta sẽ mổ xẻ "con dao hai lưỡi" này trong Bài 29: Hiểu Về Đòn Bẩy (Con Dao Hai Lưỡi).