Chào mừng bạn quay trở lại với chuỗi 100 Bài Học Sống Còn Của Trader. Ở bài học số 24, chúng ta đã cấm tuyệt đối hành vi "nhồi lệnh khi thua" - một hành động tự sát của bản ngã.
Nguyên nhân sâu xa của hành vi đó là gì? Đó là vì trader không có kế hoạch. Họ chỉ tập trung vào "Điểm Vào" mà quên mất phần quan trọng hơn: "Điểm Thoát".
Bài học số 25: Biết Điểm Thoát Trước Khi Vào Lệnh (Cả Thắng Lẫn Thua).
Một trader nghiệp dư hỏi: "Tôi nên Mua ở đâu?". Một trader chuyên nghiệp hỏi: "Nếu tôi Mua ở đây, tôi sẽ Thoát ở đâu khi tôi sai? Và tôi sẽ Thoát ở đâu khi tôi đúng?"
Nếu bạn không thể trả lời hai câu hỏi này TRƯỚC KHI nhấn nút, bạn không được phép vào lệnh.
"Điểm Thoát" Là Gì?
Kế hoạch giao dịch của bạn phải xác định rõ 2 điểm thoát này:
- Điểm Thoát Khi Sai (Stop Loss): Đây là Cắt Lỗ (Bài 22) của bạn. Đó là vùng giá mà tại đó, phân tích ban đầu của bạn bị vô hiệu hóa. Nó là lời thừa nhận "Tôi đã sai" (Bài 3) và bạn thoát ra để bảo vệ vốn.
- Điểm Thoát Khi Đúng (Take Profit): Đây là mục tiêu lợi nhuận của bạn. Đây KHÔNG phải là một con số ngẫu nhiên hay một điểm "hy vọng". Nó phải là một vùng giá hợp lý dựa trên phân tích kỹ thuật (ví dụ: vùng Kháng cự/Hỗ trợ tiếp theo, điểm chốt lời theo Tỷ lệ R:R (Bài 23)).
Tại Sao Phải Xác Định Trước?
Vì khi lệnh đã chạy, cảm xúc sẽ bóp méo lý trí của bạn.
- Nếu không có SL: Khi lệnh âm, bạn sẽ "hy vọng", "gồng lỗ", và vi phạm Bài 24.
- Nếu không có TP: Khi lệnh dương, Lòng Tham (Bài 7) sẽ trỗi dậy. Bạn sẽ không chốt lời, hy vọng "ăn" thêm, và cuối cùng nhìn lệnh thắng biến thành lệnh thua (Bài 28).
Biết trước điểm thoát là bạn đang Giao Dịch Theo Kế Hoạch (Bài 63). Bạn loại bỏ cảm xúc ra khỏi quyết định. Bạn chỉ đơn thuần là "người thực thi".
Đây là lý do tại sao các trader chuyên nghiệp rất thích dùng Trade Panel hỗ trợ giao dịch. Công cụ này cho phép họ kéo thả SL và TP trên biểu đồ, nhìn thấy ngay tỷ lệ R:R, và tính toán khối lượng lệnh... tất cả trước khi nhấn nút "Confirm". Nó biến việc lập kế hoạch thoát lệnh thành một quy trình trực quan và bắt buộc.
Kết Luận Bài Học Số 25
Vào lệnh chỉ là 10% công việc. Quản lý lệnh và biết khi nào phải thoát (cả thắng lẫn thua) mới là 90% quyết định thành bại của bạn. Đừng bao giờ vào một cuộc chiến mà không biết đường lui (Stop Loss) và mục tiêu chiến thắng (Take Profit).
Tuy nhiên, ngay cả khi bạn có kế hoạch hoàn hảo, có một yếu tố tâm lý có thể phá hỏng mọi thứ: Đó là khi bạn giao dịch bằng số tiền mà bạn không thể để mất. Chúng ta sẽ nói về "tiền độc hại" trong Bài 26: Đừng Giao Dịch Bằng "Tiền Máu Thịt".