Chào mừng bạn trở lại với chuyên mục "Cẩm Nang 100 Bài Học Đầu Tư". Ở bài học số 4, chúng ta đã thống nhất rằng giao dịch là một công việc kinh doanh nghiêm túc, không phải cờ bạc. Và cốt lõi của "kinh doanh giao dịch" chính là bài học ngày hôm nay.
Đây là một khái niệm có thể hơi trừu tượng lúc đầu, nhưng lại là chìa khóa để bạn có một tâm lý giao dịch vững vàng và một hệ thống kiếm tiền bền vững.
Bài học số 5: Giao dịch là một trò chơi của xác suất, không có gì là 100%.
Người mới luôn tìm kiếm sự "chắc chắn". Họ muốn một tín hiệu "chắc thắng". Họ hỏi: "Sau Mô hình nến Doji Sao Mai giá có TĂNG 100% không?". Câu trả lời là KHÔNG.
Thị trường không vận hành dựa trên sự chắc chắn. Nó vận hành dựa trên "lợi thế" (edge) và "xác suất".
"Lợi Thế" (Edge) Của Bạn Là Gì?
"Lợi thế" là bất cứ điều gì mang lại cho bạn một tỷ lệ thắng cao hơn 50% một chút về lâu dài. Nó không có nghĩa là bạn sẽ thắng ở lệnh tiếp theo. Nó có nghĩa là nếu bạn thực hiện 1000 lệnh y hệt nhau, bạn sẽ có lợi nhuận.
Ví dụ, hệ thống của bạn là: "Bán khi giá ở Vùng Kháng Cự mạnh và tạo ra Mô hình nến Harami Giảm (Bearish Harami)".
- Hệ thống này có thể có tỷ lệ thắng 60%.
- Điều này có nghĩa là trong 100 lệnh, bạn sẽ thắng 60 và thua 40.
- Bạn không thể biết trước lệnh SỐ 1, SỐ 2, SỐ 3... là thắng hay thua.
- Bạn có thể thua liên tiếp 5 lệnh (nằm trong 40 lệnh thua) trước khi có 1 lệnh thắng.
Nếu bạn không hiểu tư duy xác suất, bạn sẽ từ bỏ hệ thống này ngay sau 5 lệnh thua và cho rằng nó "không hiệu quả". Nhưng một trader chuyên nghiệp biết rằng 5 lệnh thua đó chỉ là một phần "chi phí" thống kê để đạt được 60 lệnh thắng.
Đừng Cố "Dự Đoán", Hãy "Thực Thi"
Khi bạn chấp nhận rằng không có gì là 100%, bạn sẽ ngừng việc cố gắng "dự đoán" thị trường. Bạn không cần phải biết "chắc chắn" giá Vàng sẽ đi đâu tiếp theo.
Nhiệm vụ của bạn là:
- Tìm một hệ thống có lợi thế: Bạn tìm thấy điều này thông qua việc nghiên cứu Thư viện Chỉ báo Kỹ thuật (Indicators), các mô hình nến, và quan trọng nhất là Backtest EA trên MT5 bằng Strategy Tester (hoặc backtest bằng tay).
- Thực thi hệ thống đó một cách máy móc: Khi tín hiệu xuất hiện, bạn vào lệnh. Khi chạm Cắt Lỗ, bạn thoát. Khi chạm Chốt Lời, bạn thoát. Không cảm xúc, không do dự.
Hãy tưởng tượng bạn là chủ một sòng bạc. Bạn không quan tâm ván bài tiếp theo người chơi thắng hay thua. Bạn chỉ biết rằng, về lâu dài, với luật chơi bạn đặt ra (lợi thế của nhà cái), bạn chắc chắn sẽ có lợi nhuận. Hãy giao dịch như một chủ sòng bạc.
Kết Luận Bài Học Số 5
Hãy từ bỏ việc tìm kiếm sự hoàn hảo và sự chắc chắn. Thay vào đó, hãy tìm kiếm một "lợi thế" nhỏ (ví dụ: một hệ thống có tỷ lệ thắng 55-60% và R:R 1:2) và "khai thác" lợi thế đó hàng trăm, hàng nghìn lần.
Một khi bạn thực sự "thấm" tư duy này, bạn sẽ không còn cay cú khi thua một lệnh, và cũng không quá hưng phấn khi thắng một lệnh. Đơn giản, đó chỉ là "thống kê".
Trong bài học tiếp theo (Bài 6), chúng ta sẽ nói về yếu tố để thực thi được tư duy xác suất này: "Kỷ Luật Quan Trọng Hơn Thông Minh".